---

AUTOR
dr Jan Sandner
Zakład Ekologii, Monitoringu i Ochrony Przyrody
UKSW w Warszawie
Fot. J.Sandner

---

DATA
Listopad 23.2022

---

SHARE

---

U ruchomiony w latach 2000 proces prywatyzacji krajowych uzdrowisk przebiegał wolno przy dużym sprzeciwie społecznym, w tym Związków Zawodowych Solidarność. Kolejne rządy nie były w stanie zdecydować się które z uzdrowisk będą podlegać prywatyzacji. Najczęściej wysuwanym argumentem przeciwnym prywatyzacji była obawa o szeroką dostępność do tych uzdrowisk po ich prywatyzacji.

Założenia do planów krajowej prywatyzacji uzdrowisk nie do końca uwzględniały najważniejsze uwarunkowania którym będzie podlegać ten proces.

Uzdrowiska które były poddane procesowi prywatyzacji są w dużym stopniu do siebie nieporównywalne. Dlatego nie powinno się ich traktować jedną miarą (ustawą uwzględniająca np. tylko ile uzdrowisk zostanie sprywatyzowanych). Jeżeli prywatyzacja ograniczała się jedynie do nieruchomości w postaci budynków sanatoryjnych nie było to jeszcze tak groźne, jak towarzysząca im prywatyzacja gruntów np. parków uzdrowiskowych, czy wręcz części miejscowości sanatoryjnych. Jeżeli te miejscowości uzdrowiskowe były niewielkie problem tym bardziej narastał. Wiele miejscowościach uzdrowiskowych swoją działalność opierało o pojedyncze kompleksy parkowe, czy inne tereny spacerowe dla kuracjuszy. Utrata takiego terenu poprzez prywatyzację nie gwarantowała miejscowości utrzymanie dalszej funkcjonalności sanatoryjnej.

Z tego faktu zdano sobie sprawę, między innymi w Busku-Zdroju, gdzie interpelacją nr 3996 z dnia 12 kwietnia 2012 wystąpiono do ministra skarbu państwa w sprawie wstrzymania działań zmierzających do prywatyzacji Uzdrowiska Busko-Zdrój SA (nie było na nią odpowiedzi ministra skarbu).

Wprawdzie samo miasto Busko-Zdrój o charakterze uzdrowiskowym stanowi dość duży ośrodek miejski, tym niemniej utracenie poprzez proces prywatyzacji jego części parkowej z głównym budynkiem sanatoryjnym Marconi mogłoby całkowicie zmienić charakter miejscowości. Dla której przecież funkcje uzdrowiskowe stanowią podstawową działalność dochodową. Niestety obserwując obecną sytuację w kwestii zasadności prywatyzacji mam wrażenie, że skupiono się wyłącznie na kwestiach personalnych, kto faktycznie ma zarządzać Uzdrowiskiem Busko-Zdrój SA, której właścicielem jest Województwo Świętokrzyskie.

Przyjęcie planu projektu uchwały Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego, jaki pojawił się w październiku 2022 roku w kwestii dokapitalizowania uzdrowiska Busko-Zdrój SA miejmy nadzieję, że nie stanie się ostatnim aktem przed procesem jego prywatyzacji.

Sposób podejmowania decyzji w kwestii prywatyzacji uzdrowisk, jak widać w praktyce opiera się prawie wyłącznie na aspektach politycznych. Praktycznie nie uwzględnia się w nim rzeczywistych potrzeb gmin wynikających z przyjętych przez nie strategii zrównoważonego rozwoju. Dlatego trudno jest uznać, że decyzje podejmowane w kwestii prywatyzacji uzdrowisk będą zgodne z przyjętymi strategiami rozwoju gmin, w których się one znajdują. W ramach których powinny być analizowane trzy podstawowe aspekty: ekonomiczne, społeczne oraz dotyczące zasobów środowiska przyrodniczego.
Strategie zrównoważonego rozwoju gmin stanowią podstawowe narzędzie w kształtowaniu regionalnego rozwoju kraju, ponieważ nadają one kierunek do dalszego rozwoju takich mikroregionów, jakimi są, między innymi uzdrowiska. Bez precyzyjnie opracowanej strategii rozwoju gmin uwzględniającej konkretną wizję dla danego regionu nie ma możliwości dla dalszego prawidłowego wdrażania kolejnych etapów zrównoważonego zarządzania zasobami środowiska przyrodniczego. Proces ten powinien być ściśle powiązany z oczekiwaniami społecznymi, uwarunkowaniami gospodarczymi oraz stanem aktualnych zasobów środowiska przyrodniczego. Tylko takie podejście gwarantuje prawidłowy rozwój terenów uzdrowiskowych przy zachowaniu wysokich walorów środowiska przyrodniczego.