Akademicka Platforma Konsultingowa EkoForum.eu

INWESTYCJE PROEKOLOGICZNE
Kompleksowa rewitalizacja miejscowości Solec-Zdrój

Teren uzdrowiska Solec Zdrój

Solec Zdrój ul. 1-Maja, Powiat Busko Zdrój


Wizyta studyjna w Solec Zdrój, gdzie władze gminy zrealizowały istotny etap kompleksowej i wieloaspektowej rewitalizacji, części miejscowości istotnej dla pełnienia funkcji uzdrowiska.


AUTOR
dr Jan Sandner
Zakład Ekologii, Monitoringu i Ochrony Przyrody
UKSW w Warszawie
Fot. J.Sandner
DATA
Grudzień, 2022

SHARE


S olec-Zdrój jest to niewielka miejscowość uzdrowiskowa położona w powiecie Busko-Zdrój. Miejscowość ta największy swój rozkwit zawdzięcza rodzinie Daniewskich którzy przyczynili się do rozwoju w niej lecznictwa balneologicznego. Uzdrowisko z czasem stawało się coraz bardziej znane. Do wód sołecki zaczęli ściągać kuracjusze z chorobami, przede wszystkim układu kostnego.
Po wojnie teren uzdrowiska wraz z zabudowaniami został upaństwowiony i wszedł do zasobów Skarbu Państwa, a formalnie zaczął podlegać zarządowi uzdrowiska Busko-Zdrój.
Dopiero ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji umożliwiła podjęcie decyzji w kwestii ewentualnego nieodpłatnego przekazania krajowych uzdrowisk władzom lokalnym. Warunki tego przekazania miały się zmaterializować w bardzo krótkim okresie czasu. Okres czasu na złożenie odpowiednich wniosków był niezwykle krótki, jak na tak poważne decyzje gospodarcze.
Sposób prywatyzacji uzdrowiska w postaci procesu ich komunalizacji z punktu widzenia wartości dodanej mógłby się przyczynić do ich zrównoważonego rozwoju. Uzdrowisko Solec-Zdrój ostatecznie zostało zwrócone rodzinie Daniewskich w styczniu 2000 roku którzy w roku 2011 sprzedali je nowemu właścicielowi.
Nowy właściciel przeprowadził szereg remontów oraz prac porządkowych. 30 maja 2019 roku uzdrowisko Solec Zdrój zostało wpisane przez wojewódzkiego konserwatora do ewidencji zabytków układu ruralistycznego z XIV wieku, co ma w istotny sposób przyczynić się do jego ochrony. Szczególnie, że ochroną objęto również znaczny obszar terenu. W układzie tym znajdują się obiekty historyczne w postaci zespołów budowlanych, pojedynczych budynków, park, ulice oraz sieć dróg.

Zdaniem władz gminy nie powinno się obejmować ochroną konserwatorską prawie całej miejscowości ponieważ utrudni to znacznie jej rozwój.

Przedstawiciele gminy zwrócili uwagę, że działanie to jest sprzeczne z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania, który przeznacza niektóre z tych terenów pod zabudowę pensjonatową wielokondygnacyjną. W dodatku dla pewnej części tego obszaru gmina ma już przygotowany plan rewitalizacji.

Decyzja wojewódzkiego konserwatora zabytków w Kielcach oraz późniejsza WSA oddalająca skargę nie przeszkodziła gminie uruchomić w grudniu 2019 konkursu na realizację koncepcji architektonicznej wybranych obiektów pt. Kompleksowa i wieloaspektowa rewitalizacja miejscowości Solec-Zdrój.

Do konkursu przystąpiło 7 biur architektonicznych, gdzie ostatecznie już w styczniu 2020 roku podpisano umowę z firmą Młynarczyk Architekt na wykonanie wielobranżowej dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej oraz realizację samych robót budowlanych.
Efekt tych prac, można obejrzeć na zdjęciach wykonanych podczas wizyty studyjnej w Solcu-Zdroju w październiku 2022 roku. Zdjęcia obejmują jedynie pewien zakres przeprowadzonych prac w obszarze miasta. Najistotniejszym elementem rewitalizacji jest przedłużenie terenu spacerowego z obszaru parkowego uzdrowiska do części miejskiej. W ten sposób ulica 1-Maja stała się deptakiem z wyłączonym ruchem samochodowym. Zadbano tutaj nie tylko o samą nawierzchnię oraz nowoczesne oświetlenie, ale również o nową kompozycję zieleni.
Istotnym elementem inwestycji jest włączenie prywatnej części parkowej (dawna ulica Daniewskich) do części miejskiej. Ten ciąg komunikacyjny powinien nas zaprowadzić do tężni solankowej która również wchodzi w skład projektu rewitalizacji terenu parku zdrojowego. Niestety ciąg ten nie ma bezpośredniego połączenia z tym obiektem ponieważ powstał on na terenie koncesjonariusza w ramach przedsięwzięcia pt. Kompleks mineralnych basenów w Solcu-Zdroju. W części miejskiej w krajobraz świetnie wpisuje się likwidacja starych ogrodzeń otaczających sanatorium Świt. W budynku znajduje się sala taneczna oraz kawiarnia która dzięki rewitalizacji została odpowiednio wyeksponowana.


Kawiarnia w Sanatorium Świt - Solec Zdrój

Kawiarnia w budynku Sanatorium Świt - Solec Zdrój



Solec Zdrój ulica 1-Maja przed rewitalizacją

Solec-Zdrój ulica 1-Maja przed rewitalizacją

Solec Zdrój ulica 1-Maja po rewitalizacji

Solec-Zdrój ulica 1-Maja po rewitalizacji

Solec Zdrój ulica Daniewskich wejście do parku przed rewitalizacją

Solec-Zdrój ulica Daniewskich wejście do parku przed rewitalizacją

Solec Zdrój ulica Daniewskich wejście do parku po rewitalizacji

Solec-Zdrój ulica Daniewskich wejście do parku po rewitalizacji

Solec Zdrój ulica Kościelna przed rewitalizacją

Solec-Zdrój ulica Kościelna przed rewitalizacją

Solec Zdrój ulica Kościelna po rewitalizacji

Solec-Zdrój ulica Kościelna po rewitalizacji

Tężnia solankowa, ogrodzenie wyznacza granicę parku Solec Zdrój

Tężnia solankowa, ogrodzenie wyznacza granicę parku Solec Zdrój

REDAKCJA EKOFORUM:
Gmina Solec Zdrój stanowi bardzo dobry przykład jak można pomimo wielu różnych, nie tylko formalnych przeszkód rozpocząć proces rewitalizacji terenu uzdrowiska zdegradowanego na przestrzeni ostatnich dziesiątek lat.





Wybór redalcji Ekoforum

Kto odpowiada za katastrofę ekologiczną rzeki Odra?

Śnięte ryby

Katastrofa ekologiczna drugiej pod względem długości naszej rzeki Odra kolejny raz pokazała, jak niewielka jest granica po przekroczeniu której skutki dla środowiska przyrodniczego mogą być na długie lata nie do cofnięcia.