Akademicka Platforma Konsultingowa EkoForum.eu

CZŁOWIEK A ŚRODOWISKO
Łąki kwietne zamiast trawników w przestrzeni miejskiej i miejsko-wiejskiej

Łąki kwietne

Uwaga, zarządcy miejskich terenów zielonych. Kosztowne i pracochłonne trawniki, można z powodzeniem zastąpić przez łąki kwietne.


AUTORZY
dr Izabella Olejniczak
Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
mgr Paweł Boniecki
Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

DATA
Lipiec 12.2023

SHARE


M ieszkańcy większych miast mają coraz mniej możliwości na kontakty z naturą. Przestrzenie między blokami mieszkalnymi są coraz częściej zamieniane na parkingi lub są zabudowywane kolejnymi blokami. Krótko przycięte trawniki z kilkoma najbardziej odpornymi na koszenie gatunkami roślin, z których z uporem godnym lepszej sprawy, usuwa się wszelkie rośliny z wyjątkiem traw, zaczynają więc budzić coraz większą niechęć. Na dodatek do powszechnej opinii coraz częściej zaczynają docierać alarmujące informacje o spadku liczebności wielu gatunków bezkręgowców, w tym powszechnie lubianych, tzw. „zapylaczy” czyli owadów odwiedzających kwiaty w poszukiwaniu pyłku i nektaru. Nic więc dziwnego, że rośnie liczba zwolenników zakładania łąk kwietnych.

Czym zatem są łąki kwietne?

Łąki kwietne, to po prostu tereny, na których wśród traw, rosną rośliny o barwnych kwiatach, często te same, które tępione są na krótko strzyżonych trawnikach. Kolorowymi kwiatami rośliny owadopylne (w przeciwieństwie do wiatropylnych traw) wabią zapylające je bezkręgowce, dostarczając im nektaru i pyłku. Nic dziwnego, że łąki kwietne cieszą oczy nie tylko kolorowymi kwiatami, ale również obecnością, nieraz równie kolorowych bezkręgowców. Wielu gatunkom zwierząt zapewniają nie tylko pokarm ale i bezpieczne schronienie. Opisano, że podczas upałów łąki kwietne, z wysokimi trawami i innymi roślinami, nie nagrzewają się aż w takim stopniu jak krótko ostrzyżone trawniki, co w dużych miastach, będących wyspami ciepła, z nagrzanymi budynkami, chodnikami, ulicami, jest ogromną zaletą. Jednocześnie niższa temperatura wiąże się z mniejszym parowaniem wody, dzięki czemu rośliny łąk kwietnych są mniej narażone na wysychanie.

W jaki sposób założyć łąkę kwietną?

Najprościej i najtaniej będzie zaprzestać koszenia trawników, a po pewnym czasie w ich miejscu pojawi się łąka kwietna. Krajowe gatunki roślin rozwiną się z nasion przenoszonych przez wiatr i zwierzęta. Jednak trzeba będzie poczekać przynajmniej jeden sezon, aby łąka kwietna cieszyła nasze oko. Można nieco przyspieszyć przemianę trawnika w łąkę kwietną, wysiewając nasiona (dostępne w sklepach ogrodniczych) roślin łąkowych. Jednak łąka kwietna będzie wyglądała ładnie dopiero w następnym sezonie i kolejnych. Żeby cieszyć się łąką tu i teraz warto posadzić wśród traw byliny (najlepiej już kwitnące). Przed założeniem łąki należy sprawdzić warunki siedliskowe miejsca gdzie ma ona powstać, przede wszystkim typ gleby i jej pH oraz uwilgotnienie, a także nasłonecznienie. Dzięki tym informacjom można dobrać odpowiedni skład roślinności. Warto też zakładając łąkę skupić się na rodzimych gatunkach roślin.

Czy łąki kwietne wymagają koszenia?

Niestety tak. Niekoszony teren wkrótce porosłyby krzewy i młode drzewka. Zatem, jeśli chcemy utrzymać trawiasty charakter jakiegoś obszaru musimy od czasu do czasu skosić porastające go rośliny. Jak często? Co do tego, nie ma żadnych reguł, choć większość ekspertów sugeruje koszenie raz w roku, na jesieni. Jednakże, wszystko zależy od rodzaju gleby, nasłonecznienia, temperatury, opadów, naszego poczucia estetyki i w końcu nakładu pracy i kosztów, które chcemy ponieść. Na szczęście utrzymanie łąki kwietnej jest tańsze niż utrzymanie trawników, przede wszystkim ogranicza się koszty związane z koszeniem i nawadnianiem (choć w początkowym etapie rozwoju łąki kwietnej, przy długotrwałym braku opadów, warto ją nawodnić). Koszenie warto przeprowadzić przy użyciu kosiarki bijakowej (niektóre typy tych kosiarek dają sobie radę z wysokimi roślinami), która rozdrabnia skoszony materiał roślinny i rozrzuca go po koszonej powierzchni. Rozdrobnione fragmenty roślin szybko rozkładają się, użyźniając glebę, dzięki czemu nie ulega ona ubożeniu i nie wymaga dodatkowego nawożenia. Rozwinięta łąka kwietna z pozostawioną ściółką dostarczającą nie tylko substancji odżywczych ale także ułatwiającą zachowanie wilgotności gleby, będzie w stanie przetrwać trudne warunki pogodowe.

Gdzie zakładać łąki kwietne?

Tam, gdzie możemy i chcemy. Warto pomyśleć o założeniu łąki kwietnej w pobliżu lub wręcz na terenie przedszkoli, szkół czy domów kultury. Łąki kwietne to doskonały poligon dla młodych przyrodników, którzy będą mogli poznawać rodzime gatunki nie tylko roślin, ale także odwiedzające je bezkręgowce. Łąka kwietna to także pretekst do edukacji ekologicznej. Dzieci, młodzież i dorośli będą mogli dzięki niej, w prosty i dostępny sposób poznawać podstawowe wzajemne zależności między organizmami oraz wpływ jaki wywiera na nie środowisko. Łąki kwietne maja nie tylko wartość ekonomiczną czy estetyczną ale także edukacyjną. Założone w pobliżu szkół czy przedszkoli z opisanymi podpisanymi gatunkami roślin mogą stanowić poligon doświadczalny dla młodych badaczy przyrody.



Łąki kwietne

Teren zielony pętli autobusowej ze zbiorów redakcji Ekoforum.eu

Łąki kwietne

Teren zielony pętli autobusowej ze zbiorów redakcji Ekoforum.eu




 Izabella Olejniczak,  Paweł Boniecki
dr Izabella Olejniczak

doktor nauk biologicznych. Ukończyła Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, oraz Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Instytucie Nauk Biologicznych, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Prowadzi badania w zakresie biologii gleby a także dotyczące rozprzestrzeniania się, oraz strategii rozrodczych zwierząt. Od wielu lat bierze udział w badaniach wędrówek ptaków. Jest członkiem Związku Kynologicznego w Polsce, Polskiego Towarzystwa Etologicznego, Polskiego Towarzystwa Miłośników Kaktusów oraz Związku Polskich Artystów Plastyków.


mgr Paweł Boniecki

Absolwent Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Pracownik dydaktyczny w Instytucie Nauk Biologicznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Członek Związku Kynologicznego w Polsce, Polskiego Towarzystwa Etologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Miłośników Kaktusów.

REDAKCJA EKOFORUM:
Łąki kwietne mogą z powodzeniem zastąpić kosztowne w utrzymaniu trawniki miejskie. Nie wymagają częstego koszenia, czy regularnego podlewania. Już tylko z tych względów najlepiej nadają się do założenia w miejscach najtrudniejszych dla roślin. Najczęściej takimi są niewielkie powierzchnie około 300-500 metrów kwadratowych stanowiące wydzielony obszar dla zieleni w ramach np. pętli autobusowej. Podejmując decyzje o założeniu łąki kwietnej warto też pamiętać o tym, że 300 metrów kwadratowych jej dostarcza tlenu dla trzyosobowej rodziny na rok.
Na zdjęciach z zasobów redakcji ekoforum.eu widzimy przykłady organizowania terenów zielonych na pętlach autobusowych w sposób tradycyjny, często bardzo kosztowny.





Wybór redalcji Ekoforum

Czy społeczności lokalne mają wpływ na przestrzeń, w której żyją?

Woj. Świętokrzyskie, Chęciny ze zbiorów redakcji Ekoforum.eu

Partycypacja społeczna to współcześnie modne hasło w dyskursie publicznym, często padające z ust polityków czy działaczy społecznych. Powszechnie wiadomo, że mieszkańcy powinni mieć prawo współdecydować o sprawach, które ich dotyczą, w tym o swojej wsi, osiedlu, miejscowości.

 

 

Akademicka Platforma Konsultingowa EkoForum.eu